Geef muren, houtwerk, meubilair en accessoires een facelift met deze aantrekkelijke verftechniek. Omdat het oppervlak gedeeltelijk bedekt wordt, schijnt de harmoniërende of contrasterende kleur van de achtergrond er doorheen. Dit type afwerking is ook geschikt om een onregelmatig oppervlak te maskeren.
Wat is sponsen?
Sponsen is een snelle, eenvoudige techniek, waarbij een of meer kleuren met een vochtige spons worden aangebracht op een effen ondergrond. Een natuurspons is het beste. Je kunt ook een synthetische spons in een onregelmatige vorm scheuren en de verf aanbrengen met de ruwe kant.
Afhankelijk van de kleuren, de ruimte tussen de sponsafdrukken en het formaat van de spons, krijg je een subtiel of opvallend resultaat. Gewoonlijk wordt een donkere kleur over een lichtere basis aangebracht maar je kunt ook prima andersom werken.
Contrasterende kleuren zorgen voor een dramatisch effect. Ton-sur-ton kleuren creëren een verfijnde structuur. Sponswerk met slechts 1 kleur kan er wat vlekkerig uitzien, tenzij de tamponneerkleur verwant is aan die van de ondergrond – bijvoorbeeld abrikoos op warmgeel, of roestbruin op bleek terracotta.
In het algemeen krijg je met twee of meer tamponneerkleuren een mooier resultaat dan met 1 kleur. Probeer diverse kleurencombinaties uit, voordat je aan het karwei begint. Hou een paar stroken behang of kladpapier bij de hand om te experimenteren. Bewaar ze en noteer de kleuren voor later gebruik.
Materialen
Verf op water- of oliebasis
Voor beginners is het een goed idee om eerst met verf op waterbasis te experimenteren. Die kan gemakkelijk worden aangemaakt en verwijderd. Voel je je zeker van je zaak, dan kun je overstappen op olie- of glaceerverf.
Glaceerverf
Vroeger werden oneffen verfeffecten gemaakt met behulp van glaceerverf. Dit is een transparante verfsoort, die wordt gekleurd met schildersverf op oliebasis of universele kleurbeits en vervolgens aangebracht op een grondverf op oliebasis (gewoonlijk een matte verf, zoals eiglansverf). Omdat de glaceerverf semi-transparant is, kan de basiskleur er doorheen schijnen. Hiermee geef je muren, houtwerk en meubilair een prachtige afwerking.
Verschillende oppervlakken sponsen
Als vuistregel geldt, dat je verschillende verftypen niet moet mengen. Gebruik altijd olieverf op olieverf en waterverf op waterverf.
Voor het sponsen van muren kun je verf op waterbasis gebruiken. De basisverf breng je eenvoudig met een roller of blokkwast aan. Voor de gesponsde bovenlaag kan de verf zo uit het blik worden aangebracht. Voor een zachter effect kun je de verf ook met wat water verdunnen.
Op kleine voorwerpen, houtwerk of in keukens en badkamers, met veel condensvorming, is eiglansverf een goede keuze. Deze verf op oliebasis breng je met een kwast aan. Voor het sponsen verdun je de eiglansverf met een beetje terpentine, zodat hij beter dekt.
Een presenteerblad sponsen
Een eenvoudig houten presenteerblad sponsen is een goed werkstuk voor beginners.

Je hebt nodig
- Als basis-/sponsverf een verf op waterbasis; of
- Als basis-/sponsverf een eiglansverf met terpentine als verdunner, en
- Verfkwast 100 mm
- Kladpapier voor experimenten
- Ondiep schaaltje
- Natuurlijke of synthetische spons
- Stukken plastic/oude kranten
- Lappen voor het afvegen
- Rubber handschoenen
- Polyurethaan glansverf (om het presenteerblad af te lakken)
Stap 1

Bereid het oppervlak van het blad voor. Breng de basisverf op. Goed laten drogen.
Stap 2
Schenk een beetje sponsverf in een ondiep schaaltje. Doop de spons in water en knijp hem goed uit. Doop hem vervolgens in de verf en knijp de overtollige verf uit.
Stap 3

Experimenteer op een stukje kladpapier om te kijken welk effect je wilt. Maak een proefstukje met de verdunde en onverdunde verf om te zien wat het beste resultaat geeft. Blijf deppen, totdat de spons een licht gespikkelde afdruk achterlaat. De spons moet vrijwel droog zijn, zodat de structuur zichtbaar is. Als de spons te nat is, zal de verf vlekken of uitlopen.
Stap 4

Dep zachtjes met de spons op het oppervlak. Draai de spons terwijl je werkt, om het patroon af te wisselen. Wanneer je met 1 kleur sponst, moeten de sponsafdrukken vrij dicht bij elkaar komen. Twee of meer kleuren kun je met een grotere afstand aanbrengen.
Stap 5

Doop de spons weer in de verf en test hem telkens voor je verder gaat met je werk. Begin in een hoek of op een onopvallende plaats, voor het geval de nieuwe sponsafdruk uitloopt. Als je in het midden begint, valt het meer op als de eerste sponsafdrukken te dik zijn.
Stap 6

Breng de volgende sponslaag aan zodra de vorige helemaal droog is. Vul de gaten tussen de afdrukken op en laat ze overlappen om de kleuren te vermengen.
Tip
- Een niet helemaal perfect resultaat kan gemakkelijk worden bijgewerkt. Teveel kleur opgebracht? Breng dan de spons een beetje basiskleur aan.
- Een te subtiel effect krijgt meer body door een donkere tint, een lichtere tint of zelfs een contrastkleur toe te voegen.